Kennis voor beleid; beleidsonderzoek in Nederland

Hoofdstuk 6. Het beleidsproces en de rol van onderzoek

Menno Fenger

Paul Misdorp

Het model van de beleidscyclus – van agendavorming, via diagnose, beleidsontwerp, besluitvorming, in- en uitvoering naar evaluatie – heeft vooral nog diagnostische waarde. De lineaire en sequentiële volgorde wordt in theorie nog wel verondersteld, maar wordt in de onzekere, weerbarstige, complexe en onvoorspelbare werkelijkheid doorsneden door nieuwe voorvallen, afwijkende inzichten en veranderde omstandigheden. In het moderne beleidsdenken passen veeleer termen als parallel schakelen, improviseren, experimenteren en leren. Termen die verwijzen naar een voorzichtig uitproberende en onderzoekende houding, die recht doet aan complexe verhoudingen bij het invulling geven aan de toekomst. Van nature hebben onderzoekers meer affiniteit met deze basisconcepten dan beleidsmakers en bestuurders. In die zin kunnen beleidsonderzoekers een belangrijke rol spelen bij het omvormen van een belerende naar een lerende en dienstbare overheid. Hun intrinsieke verbondenheid met de buitenwereld (hoe staat deze er voor?) en het zichtbaar willen maken van maatschappelijk effect (leidt het beleid tot resultaten en hoe worden deze gewaardeerd?), kan van onderzoekers waardevolle professionals maken, die met beide benen in de samenleving staan en op grond van (beleefde) feiten partijen helpen verbinden om goede zaken te realiseren.

Bestellen