Nieuws

123458

De coöperatieve geest daalt neer

25 mei 2021

De coöperatieve geest waart weer rond. Dat is niet voor het eerst, maar hij verschijnt wel in een andere gedaante. Wat deze tijdgeesten met elkaar delen is een grondig verzet tegen gegroeide bestuurlijke en – vooral – economische verhoudingen. Een verzet dat uitmondt in gezamenlijke kracht, dat een antwoord biedt op de grote vraag: “waar gaat het naar toe met de wereld en hoe integreren we brokjes kennis en motivatie tot iets wat in staat is de wereld beter en mooier te maken”.

Lees verder...

Zalf voor de ziel

26 april 2021

Wandelen was tijdens de crisis die ik in de periode 2012-2013 doormaakte het beste medicijn om weer tot mezelf te komen en om een volgende, onbekende stap te durven zetten op mijn levenspad. Nu we al weer een jaar geconfronteerd worden met de Covid-19 pandemie en de daarmee samenhangende grote onzekerheid die dat met zich meebrengt, zie ik hetzelfde gebeuren als 8 jaar geleden bij mijzelf. Ik zie mensen, alleen of samen wandelen om de zinnen te verzetten, gezonde natuurlucht in te ademen en te genieten van hun onverwachte weg door de natuur. Wandelen ben ik blijven doen, maar ik ben me af gaan vragen wat ‘wandelen’ nu eigenlijk is. En in het verlengde hiervan: wat maakt de schoonheid van het landschap waarin wij wandelen wakker bij onszelf en los bij de kunstenaar?

Lees verder...

Humaniteit en waardengestuurd leiderschap

25 maart 2021

Dat onze samenleving verhardt en dat ook in organisaties mededogen en betrokkenheid uit zicht verdwijnen is iets dat al langer gaande is. Gelukkig wordt de tegenbeweging, die begrip voor de Ander centraal stelt, steeds zichtbaarder. De jonge Officier van Justitie in Amsterdam, Disa Jironet, weet dat in dagblad Trouw vanuit de invalshoek van de rechtspraak mooi te verwoorden. Straffen is op het verleden gericht en dient vergelding. Maar, zo stelt zij, de invulling van de straf zou op de toekomst gericht moeten zijn. De kernvraag voor haar is: ‘wat heeft iemand nodig om het de volgende keer anders te doen?’ Het stellen van die vraag duidt op een ander type leiderschap.

Lees verder...

Leven tussen principe en praktijk

24 februari 2021

De behoefte buiten het systeem te staan om dan toch te beseffen er onderdeel van te zijn. Wie kent dat tegenstrijdige gevoel niet? En, is het niet zo dat die vervreemding steeds kenmerkender wordt voor de samenleving waarin wij leven en hoe wij ons daartoe verhouden? Ik besef steeds vaker dat de behoefte buiten het systeem te staan en je daarbij veilig te wanen en toch te beseffen een radertje in het systeem te zijn, moeilijk met elkaar te verenigen lijken. Toch ligt daar precies onze opdracht: het weten te overstijgen van de schijnbare tegenstelling tussen deel van het systeem zijn en er buiten verkeren. Wie daar op existentieel niveau mee bezig is, is de streetartist Banksy.

Lees verder...

Geweld aan tafel

24 januari 2021

Twee gebeurtenissen, één in De Verenigde Staten één in Nederland, laten nog eens zien hoe kwetsbaar onze democratisch stelsels zijn en hoe ze de afgelopen jaren aan erosie onderhevig zijn geweest. Ik doel op de gewelddadige bestorming van het Capitool op woensdag 6 januari 2021 en het op 17 december 2020 verschenen onderzoeksverslag van de Commissie Van Dam over de kinderopvangtoeslag[1]. In feite wordt daarin geconstateerd dat de overheid onevenredig veel geweld heeft gebruikt richting haar burgers. Ik wil kort ingaan op de parallel tussen beide gebeurtenissen, die kort samengevat neerkomt op het ernstig geschonden vertrouwen tussen burger en politiek. En wat er voor nodig is om de weg terug te vinden naar wederzijds vertrouwen.

 

[1] Commissie Van Dam- Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (2020) Ongekend onrecht. Den Haag.

 

Lees verder...

Recht doen, recht hebben

24 december 2020

Ik wil het hebben over de relatie tussen politiek, democratie en recht. Een ingewikkelde relatie, maar ook één die steeds belangrijker wordt. Want wat zegt het als politieke machthebbers niet luisteren naar de samenleving, niet beseffen dat zij in de democratie dienaren van de zwakken en kwetsbaren zijn of zelfs hun grenzen te buiten gaan? Wat kan en moet het recht daarmee? Bij deze beschouwing laat ik mij inspireren door de denkbeelden van de filosoof Claude Lefort (1924-2010) over wat hij politiek noemt en wat politiek betekent[1].

 

[1] In Wat is politiek? (2016) laat Lefort zien dat politiek over macht, strijd en conflict gaat. Maar ‘politiek’ definieert hij zowel ruim als eng. In de enge definitie (le politique) gaat het om de politieke handelingen en instituties in de samenleving die macht uitoefenen. Dat is wat wij zien aan concrete verschijningsvormen. La politique, daarentegen, is ruimer en gaat vooraf aan die verschijningsvormen. Hier gaat het om de constitutie van macht, over vormgeving, zingeving en enscenering van macht.

Lees verder...

Een nieuw realisme

25 november 2020

Weinig mensen durven nog te spreken over een terugkeer naar het ‘oude normaal’. Covid 19 spoorde ons aan om over het ‘nieuwe normaal’ te spreken. Maar ook deze verwijzing naar het snel ontwikkelen van een nieuwe levensstandaard roept twijfels op. We weten gewoon niet wat de toekomst voor ons in petto heeft. Daarom spreken we er maar niet meer over. Dat komt wellicht omdat we niet durven na te denken en te spreken over een nieuwe realiteit. Een realiteit die ondoorgrondelijk is en zelfs vijandig.

Lees verder...

Nieuwe stad, nieuw organiseren

24 oktober 2020

Onze samenleving staat onder druk. Dit wordt nergens zo duidelijk zichtbaar als in onze grote en middelgrote steden. Beleidsmakers reageren daar verschillend op. Zij volharden ofwel in de oude, bekende recepten van ‘meer van hetzelfde’, of zij slaan door in een ‘technisch optimisme’ met schitterende vergezichten op de ‘smart city’ van de toekomst. Wij pleiten voor een andere, meer organische manier van kijken naar de stad.

Lees verder...

Ecologisch bewustzijn

24 september 2020

Goede kunst is vaak van een verontrustende schoonheid. Een paradox die precies laat zien waarom kunst zo belangrijk is voor de geestelijke hygiëne in onze samenleving. Niet alleen door de schoonheid en de technische vaardigheid van de kunstenaar doet het iets met ons als beschouwer, maar ook omdat er vaak sprake is van een onheilspellend element dat ons aan het denken zet over het leven, over ons bestaan. Kunst kan je dus overvallen, schokken, emotioneren als je bereid bent iets langer stil te staan bij het kunstwerk of de installatie in kwestie. Iets van die schijnbaar tegenstrijdige gevoelens bemerkte ik bij mezelf bij het bezoeken van de tentoonstelling ‘Beating around the bush; scenes from the anthropocene’ in het Bonnefantenmuseum in Maastricht.

Lees verder...

Chaos en samenhang

30 augustus 2020

Wat een grote herdenking had moeten worden werd een grootse her-denking. 75 jaar geleden kwam er een eind aan een kwellende oorlog, vol chaos en vernietiging. We vierden dit massaal in afzondering, met alleen het vervreemdende beeld voor ons van een lege Dam. Wat we hoorden, waren stemmen die ons herinnerden aan een tragisch en niet onomstreden verleden, omlijst door het gekoer van duiven. Het was ook 75 jaar geleden dat vlak voor de bevrijding de beroemde Duitse kunstenaar Anselm Kiefer geboren werd in Donauschingen, een dorpje aan de monding van de Donau dat kort tevoren door de geallieerden zwaar werd gebombardeerd. Die coïncidentie triggerde mij en deed de vraag rijzen hoe Kiefer tegen oorlog, vernietiging en chaos heeft aangekeken. Door bestudering van zijn werk wist ik dat dit thema leidend was in zijn buitengewone productie van aangrijpende kunstwerken. En, waar ik met studie ook achter kwam is dat zijn kunst ongekende actualiteitswaarde en relevantie bezit.

Lees verder...

Verdingelijking

17 augustus 2020

Eindelijk een zittend politicus die haar kwetsbaarheid en plein publiek durft te laten zien. Het gaat , om de politica, Carola Schouten, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Zij had op zondag 16 augustus 2020 het podium tijdens het televisieprogramma ‘Zomergasten’ en benutte de hele avond, om telkens zoekend naar de juiste woorden, haar ideeën over zichzelf, hoe zij in het leven staat en tegen de politiek aankijkt te delen met haar tafelgenoot en interviewster, Jeanine Abbring. Beiden boeren dochters en dat zorgde voor de juiste afstemming.

Lees verder...

Leerling, leraar, leider

24 juni 2020

Voor de nieuwe ont-hiërarchiserende tijd, waarin de samenleving zich creatief samenwerkend - dus horizontaliserend – ontwikkelt, worden de zaden van die verandering vooral in het onderwijs geplant. Dat begint al vroeg bij jonge kinderen op school en loopt door in het werk van de toekomst. Bij een paar verhelderende inzichten wil ik een moment stil staan, omdat ze iets van een richting aan geven, waarin we het met al die talenten van mensen moeten zoeken.

Lees verder...

123458
^ Naar boven